Wyrok nakazowy za prowadzenie w stanie nietrzeźwości

Wyrok nakazowy to orzeczenie skazujące, które sąd wydaje bez udziału oskarżonego. Bardzo często zapada w sprawach o prowadzenie pojazdów w stanie nietrzeźwości. Po uprawomocnieniu się, wywołuje takie same skutki, jak wyrok wydany w trybie zwykłym. Tym samym obliguje do wykonania orzeczonej w niej kary i środków karnych, co w świetle przestępstw o jazdę po alkoholu, gdzie często orzekany jest zakaz prowadzenia pojazdów, ma niebagatelne znaczenie.

Niniejszy artykuł jest więc praktycznym przewodnikiem dla osób, które otrzymały wyrok nakazowy lub spodziewają się takiego rozstrzygnięcia. Zawrzemy w nim kluczowe informacje i wskazówki, jakie czynności należy podjąć po wydaniu takiego wyroku, aby jak najlepiej zabezpieczyć swoje uprawnienia.

Czym jest wyrok nakazowy?

W polskim prawie karnym i wykroczeniowym sąd może wydać wyrok nakazowy, gdy uzna, że na podstawie materiału zebranego w postępowaniu przygotowawczym, nie jest konieczne przeprowadzenie rozprawy, ponieważ okoliczności sprawy nie budzą wątpliwości.

Wyrok nakazowy może być jednak wydany tylko w przypadku skazywania na karą grzywny lub ograniczenia wolności, np. w postaci wykonywania prac społecznych. W tym przypadku, zgodnie z przepisami polskiego Kodeksu postępowania karnego, sąd orzeka na posiedzeniu niejawnym, bez udziału stron.

Kiedy można otrzymać wyrok nakazowy za jazdę po alkoholu?

W przypadku przestępstw za jazdę po alkoholu, tryb nakazowy jest stosowany w sytuacjach jasnych, które nie budzą wątpliwości sądu – tak co do winy, jak i okoliczności zdarzenia. Warto zaznaczyć, że wyrok nakazowy, który również jest wyrokiem skazującym, może być wydany tak w postępowaniu karnym, jak i wykroczeniowym.

Jazda po alkoholu stanowi przestępstwo podlegające rozpoznaniu w postepowaniu karnym, jeżeli sprawca, prowadząc pojazd, jest w stanie nietrzeźwości, a więc gdy zawartość alkoholu w 1 dm³ wydychanego przez niego powietrza przekracza 0,25 mg albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość.

Ewentualnie – gdy zawartość alkoholu w jego krwi przekracza 0,5 promila albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość. Stężenie niższe jest uznawane za stan po użyciu alkoholu, a jazda samochodem w stanie, w którym stężenie to przekracza 0,1 mg w 1 dm³ wydychanego powietrza lub 0,2 promila we krwi, jest wykroczeniem.

Jak wygląda procedura wydania wyroku nakazowego?

Droga do wydania wyroku nakazowego jest poprzedzona wieloma czynnościami. Po zatrzymaniu przez policję, prowadzone jest postępowanie przygotowawcze, podczas którego zbierane są dowody.

To między innymi dokonywane bezpośrednio po zatrzymaniu badanie stanu trzeźwości, a w dalszej kolejności – zeznania świadków i wyjaśnienia podejrzanego, a niekiedy sporządzanie przez biegłego opinii odnoszącej się do metabolizowania alkoholu w organizmie sprawcy zdarzenia.

Wszystko po to, aby ustalić, czy w chwili prowadzenia pojazdu sprawca był w stanie po użyciu alkoholu czy w stanie nietrzeźwości oraz ile alkoholu było w jego organizmie.

Po przeprowadzeniu wszystkich koniecznych czynności, organy ścigania zamykają postępowanie przygotowawcze i kierują do sądu akt oskarżenia. Jeśli zgromadzony materiał dowodowy nie budzi wątpliwości, sąd wydaje wyrok nakazowy. Nie przeprowadza rozprawy – orzeka bez udziału stron.

Wyrok nakazowy w swej treści zawiera m.in.:

• rodzaj i wymiar kary (w postaci grzywny lub ograniczenia wolności, tj. obowiązku wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne bądź potrąceniu od 10% do 25% wynagrodzenia za pracę w stosunku miesięcznym na cel społeczny wskazany przez sąd),
• zakaz prowadzenia pojazdów,
• świadczenia na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej,
• przepadek pojazdu mechanicznego lub jego równowartości oraz orzeczenie o kosztach sądowych.   

Czy i jak można odwołać się od wyroku nakazowego?

Odpis wyroku nakazowego sąd doręcza oskarżonemu i jego obrońcy, jeśli został on ustanowiony. Aby uniknąć uprawomocnienia się wyroku, należy w terminie 7 dni od jego otrzymania, wnieść do sądu, na piśmie, sprzeciw, będący formą odwołania.

Sprzeciw dla swojej skuteczności nie wymaga uzasadnienia oraz nie podlega żadnej opłacie. Po prawidłowym wniesieniu sprzeciwu wyrok nakazowy traci moc, a sprawa trafia do trybu zwykłego, w którym zostaje ponownie rozpoznana.

W tym trybie odbywa się rozprawa, a oskarżony, składając wyjaśnienia, może zajmować stanowisko i składać wnioski.

Skutki prawne wyroku nakazowego

Brak sprzeciwu od wyroku nakazowego lub jego nieskuteczne wniesienie, np. po upływie terminu, powoduje, że wyrok ten staje się prawomocny i w pełni skuteczny – wywołuje wszystkie skutki wyroku skazującego.

Po stronie skazanego powstaje obowiązek wykonania kary, tj. zapłaty grzywny lub podjęcia się prac społecznych.

Wyrok nakazowy, zawierający środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych, powoduje utratę prawa jazdy na okres wskazany w tym wyroku.

Ważną konsekwencją jest też wpisanie do rejestru karnego zapadłego skazania. Jeśli na skazanego nałożono koszty postępowania, jest on obowiązany je zapłacić. Od prawomocnego wyroku nakazowego nie można już wnieść apelacji.

Dlaczego warto skorzystać z pomocy adwokata z kancelarii KDK Adwokat?

Chociaż, tak jak wskazywaliśmy wcześniej, wyrok nakazowy wydawany jest, gdy okoliczności sprawy nie budzą wątpliwości, to pogląd sądu na postępowanie bardzo często warty jest zweryfikowania. Każda sprawa jest indywidualna oraz może wiązać się z możliwością zmniejszenia kary lub wymiaru środków karnych na podstawie okoliczności, które są możliwe do ujawnienia dopiero w zwykłym trybie postępowania.

Z tego też względu każdorazowo po otrzymaniu wyroku nakazowego, warto skonsultować się z wyspecjalizowanym w tego typu sprawach adwokatem, który na podstawie całokształtu okoliczności sprawy oceni zalety skarżenia wyroku nakazowego.

W tym zakresie zachęcamy do kontaktu z naszą kancelarią KDK oraz skorzystania z indywidualnej porady prawnej. Mamy szerokie doświadczenie w sprawach związanych z jazdą pod wpływem alkoholu i wielokrotnie, skarżąc wyroki nakazowe, doprowadziliśmy do uzyskania łagodniejszych kar, krótszych zakazów prowadzenia pojazdów (bądź pozostawienia niektórych kategorii, np. C, C+E), odstąpienia od przepadku pojazdu mechanicznego lub jego równowartości.