Artykuł 278 kodeksu karnego – kradzież. Co grozi za kradzież?

Złodziej biorący udział w kradzieży

Jaka jest definicja kradzieży? Zgodnie z art. 278 kk, jest to zabór cudzej rzeczy w celu przywłaszczenia. Dokładniej chodzi o fizyczne wzięcie rzeczy innego właściciela. Jeśli chodzi o przedmiot wykonawczy przestępstwa kradzieży to może być to wyłącznie rzecz, która ma wartość majątkową, a dodatkowo powinna mieć ona właściciela, którym nie jest sprawca. Jakie są rodzaje kradzieży i co za nią grozi?

Kradzież        

Kiedy kradzież jest przestępstwem a kiedy wykroczeniem? O wykroczeniu można mówić w przypadku, jeśli wartość szkody wynosi mniej niż 500 zł, natomiast o przestępstwie, gdy granica ta jest na poziomie 500 zł. Do listopada 2018 r. wartość szkody wynosiła jedną czwartą minimalnego wynagrodzenia za pracę, jednak nowelizacja ustawy wprowadziła kwotę na poziomie 500 zł. Warto mieć jednak na uwadze, iż to ograniczenie nie obowiązuje w przypadku kradzieży broni, amunicji oraz materiałów bądź przyrządów wybuchowych. W takich sytuacjach zawsze jest to przestępstwo i obowiązuje wtedy kodeks karny.

Kiedy można mówić o kradzieży? Przestępstwo to może zostać popełnione jedynie w sposób umyślny, w zamiarze bezpośrednim. Należy jednak pamiętać, iż niezbędne jest, by sprawca działał po to, by przywłaszczyć rzecz (przejąć nad nią trwałą władzę). Nie jest istotne czy zamierza ją włączyć do swojego majątku. O kradzieży mówi się również, gdy sprawca ma zamiar skradzioną rzecz np. przekazać komuś innemu.  

Kradzież – rodzaje

Kradzież ze względu na typy kwalifikowane należy podzielić na takie rodzaje, jak:

  • kradzież z włamaniem (art. 279 § 1 kk) – zgodnie z definicją, jest to zabór rzeczy ruchomej, po to by ją przywłaszczyć, jednak co ważne uprzednio sprawca musi pokonać zabezpieczenie. O włamaniu mówi się, gdy sprawca pozbywa się przeszkody (np. otwiera drzwi z klucza, czy okno) utworzonej przez właściciela, powstałej po to, by zabezpieczyć daną rzecz przed osobami postronnymi. Przestępstwo to jest zagrożone karą pozbawienia wolności od jednego roku do 10 lat. Jeśli będzie to przypadek mniejszej wagi, sąd może orzec karę pozbawienia wolności od 3 do 5 miesięcy,
  • kradzież rozbójnicza – jest to przestępstwo, które polega na zastosowaniu przemocy względem osoby bądź groźby jej natychmiastowego zastosowania albo doprowadzeniu człowieka do stanu bezbronności, jak również nieprzytomności po to, by utrzymać w posiadaniu rzecz, tuż po dokonaniu jej kradzieży,
  • rozbój – polega na tym, że sprawca dopuszcza się kradzieży, używając przemocy wobec człowieka, lub grozi natychmiastowym jej użyciem. To także sytuacja, gdy sprawca doprowadza osobę do stanu nieprzytomności lub bezbronności, do którego może dojść bez użycia przemocy, a na przykład poprzez upicie alkoholem lub podanie środka odurzającego pokrzywdzonemu,
  • kradzież rzeczy stanowiącej dobro o szczególnym znaczeniu dla kultury (art. 278 § 1 lub 2 w związku z art. 294 § 1 k.k.)
  • kradzież mienia o znacznej wartości (art. 278 § 1 lub 2 w związku z art. 294 § 2 k.k.)

Przywłaszczenie a kradzież

Czym przywłaszczenie różni się od kradzieży? Jedno, jak i drugie są to przestępstwa przeciwko mieniu, jednak tłumacząc to zrozumiale, należy to interpretować w sposób taki, iż kradzież polega na bezprawnym zabraniu rzeczy właścicielowi, zaś w przypadku przywłaszczenia, jakaś rzecz została powierzona, a sprawca nie chce jej zwrócić.

W przywłaszczeniu sprawca nie tylko posiada nieswoją rzecz, ale i może decydować się na zatrzymanie jej, jak i postępowanie w sposób, jak gdyby był jej właścicielem. Dla przykładu może ją zużyć, przekazać innej osobie czy sprzedać.

Warto wskazać jeszcze co najmniej jedną różnicę. W przypadku kradzieży mowa jest o rzeczach ruchomych, zaś przy przywłaszczeniu mogą to być także prawa majątkowe, jak np.: prawa własności intelektualnej, wierzytelności czy prawa rzeczowe.         

Art. 278 kk

O czym dokładnie mówi art. 278 kk? Składa się on z pięciu paragrafów, które brzmią następująco:

  • 278 § 1 kk (kodeksu karnego) – kto zabiera w celu przywłaszczenia cudzą rzecz ruchomą, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5,
  • § 2. Tej samej karze podlega, kto bez zgody osoby uprawnionej uzyskuje cudzy program komputerowy w celu osiągnięcia korzyści majątkowej,
  • § 3. W wypadku mniejszej wagi, sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku,
  • § 4. Jeżeli kradzież popełniono na szkodę osoby najbliższej, ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego,
  • § 5. Przepisy § 1, 3 i 4 stosuje się odpowiednio do kradzieży energii lub karty uprawniającej do podjęcia pieniędzy z automatu bankowego.

Kara za kradzież      

Ile grozi za kradzież? Kara uzależniona jest przede wszystkim od dokładnego rodzaju przestępstwa. Inna będzie w przypadku kradzieży rozbójniczej, kradzieży z włamaniem czy rozboju.

W przypadku przestępstwa kradzieży cudzej rzeczy ruchomej penalizowane jest w art. 278 § 1 kodeksu karnego i zagrożone jest karą od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności, zaś jeśli chodzi o przestępstwo przywłaszczenia cudzej rzeczy ruchomej jest zagrożone karą pozbawienia wolności do lat trzech albo do lat pięciu w przypadku przywłaszczenia powierzonej rzeczy ruchomej.

Bibliografia:

  1. http://statystyka.policja.pl/st/kodeks-karny/przestepstwa-przeciwko-16/63961,Kradziez-art-278.html [data dostępu: 21.08.2019]